To kolejny doskonały rok dla polskiego kina dokumentalnego, który wyraża się zarówno w liczbie zdobytych nagród przez polskich twórców_czynie na najważniejszych światowych festiwalach, jak i w najwyższej klasy filmach. W tym roku w Konkursie Polskim MDAG zobaczymy dziesięć wyjątkowych filmów, które powalczą o trzy nagrody - Nagrodę dla Najlepszego Filmu Polskiego, Nagrodę za Najlepszą Produkcję od studia Smakjam oraz Nagrodę Stowarzyszenia Kin Studyjnych. Filmy w Konkursie Polskim zostały wyreżyserowane przez sześć kobiet i sześciu mężczyzn.
Cztery polskie filmy znalazły się w międzynarodowym Konkursie Krótkometrażowym. Podczas 22. MDAG przyjrzymy się także bliżej twórczości mistrza Andrzeja Munka w ramach sekcji, której kuratorem jest Wojciech Diduszko, dyrektor Konkursu Polskiego a partnerem Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny.
ZŁOTA DZIESIĄTKA KONKURSU POLSKIEGO
DAS DEUTSCHE VOLK , reż. Marcin Wierzchowski - premiera międzynarodowa
Film przedstawia historię rasistowskiego ataku w Hanau w 2020 roku z perspektywy pogrążonych w smutku rodzin i tych, którzy przeżyli. Napastnik zastrzelił dziewięć osób w barze, bo uznał, że nie są prawdziwymi Niemcami. Jaki bezpośredni i długoterminowy efekt na mieszkańców miasta miało to morderstwo? Reżyser przez cztery lata towarzyszy rodzinom i ich przyjaciołom, którzy próbują dać sobie radę z żałobą. Czują się opuszczeni, bo oprócz słów otuchy, nie dostali innego wsparcia i sami muszą prowadzić śledztwo nad okolicznościami morderstwa.
GOŚĆ („The Guest”), reż. Zvika Gregory Portnoy, Zuzanna Solakiewicz - premiera polska
Maciek i jego matka Renata mieszkają w polskiej wsi niedaleko terytorium Białorusi. Jest zima 2021 roku i kryzys na granicy się pogłębia. Kilkukilometrowy pas przy granicy stanowi strefę wojskową, czyli zamknięty rejon patrolowany przez straż graniczną i wojsko, którzy poszukują „nielegalnych” i wypychają ich z powrotem na Białoruś. Pewnego dnia matka Maćka wpuszcza do domu wyczerpanego syryjskiego uchodźcę.
Film zdobył Nagrodę za Najlepsze Zdjęcia podczas tegorocznej edycji festiwalu IDFA w Amsterdamie!
KOMPLETA, reż. Tomasz Śliwiński, Magdalena Hueckel - premiera światowa
Film stanowi intymny zapis trudnego okresu w życiu twórców. U głównej bohaterki, w ósmym miesiącu ciąży, zdiagnozowano agresywnego raka piersi. Dramatyczne wydarzenie zakłóciło radość związaną z narodzinami dziecka. Magdalena Hueckel i Tomasz Śliwiński znani są z nominowanego do Oscara® osobistego dokumentu „Nasza Klątwa”. W najnowszym filmie podejmują eksperymentalną próbę przetworzenia traumy poprzez sztukę, łącząc surowy zapis dokumentalny z elementami teledysku, fotografii i kolażu.
KRÓL MACIUŚ PIERWSZY („King Matt the First”), reż. Jaśmina Wójcik - premiera polska
Świat sióstr Zoi i Lei jest zbudowany ze wspólnych zabaw, odkryć i rozmów oraz codziennych starć i kłótni. Początkowo bliźniaczo podobne do siebie dziewczynki łączy niesamowita więź i siostrzeństwo, ale z czasem starsza z nich zaczyna dorastać, oddalając się od młodszej. Film stawia pytanie, czy możemy jasno określić, kiedy kończy się dzieciństwo, a zaczyna dorosłość? Jaśmina Wójcik inspiruje się powieścią Janusza Korczaka. Ponad 100 lat od wydania nie traci ona na aktualności.
LISTY Z WILCZEJ („Letters From Wolf Street”), reż. Arjun Talwar - premiera polska
Ulica w centrum Warszawy. Arjun wyemigrował do Polski ponad dekadę temu z Indii i wciąż zmaga się z poczuciem wyobcowania. Aby pokonać bariery między sobą a pełnym niepokoju krajem, zaczyna filmować swoich sąsiadów, odkrywając mozaikę ukrytych historii, wspólnych tęsknot i fascynujących postaci: listonosza, który oprócz listów dostarcza również recepty na samotność czy przybysza z Damaszku, starającego się odtworzyć z pamięci swoje rodzinne miasto. Z nieco ponad kilometrowej Wilczej wyłania się obraz współczesnej Europy, a Polska, często postrzegana jako nieprzyjazna i konserwatywna, w obiektywie reżysera zyskuje czuły i pełen humoru portret.
MÓJ DROGI THEO („My Dear Théo”), reż. Alisa Kovalenko - premiera polska
Poprzez intymne pamiętniki wideo i poetyckie listy, wysyłane z frontu do pięcioletniego syna Théo, Alisa Kovalenko – reżyserka, która została żołnierką – uchwyciła niszczycielską rzeczywistość wojny w Ukrainie, jednocześnie zastanawiając się nad dokonanym przez siebie wyborem służby w obronie ojczyzny. Film, będący zarówno świadectwem miłości, jak i dokumentem wojennym, łączy osobistą historię Kovalenko z szerszą narracją tych, którzy walczą o to, by przyszłe pokolenia mogły żyć w pokoju.
PASAŻER ANDRZEJ MUNK („The Passenger. Andrzej Munk”), reż. Michał Bielawski - premiera światowa
Dokumentalny portret Andrzeja Munka, autora niezapomnianych filmów, jak „Człowiek na torze”, „Eroica”, „Zezowate szczęście” czy „Pasażerka”. To autorskie spojrzenie na dorobek artystyczny czołowego twórcy Polskiej Szkoły Filmowej, ilustrowane fragmentami filmów, kronikami i zdjęciami z bogatego archiwum bohatera i uzupełnione o impresyjne inscenizacje. Całość spaja narracja z offu, zbudowana z wywiadów udzielonych przez samego Andrzeja Munka oraz jego współpracowników i przyjaciół, która prowadzi nas przez opowieść o jego życiu i twórczości.
POCIĄGI („Trains”), reż. Maciej Drygas - premiera polska
„Pociągi” to artystyczna, refleksyjna podróż przez XX wiek, stworzona wyłącznie z archiwalnych materiałów filmowych. Bez słów, pełen piękna i goryczy obraz, w którym zachwyt nad przemieszczaniem staje się przekleństwem, a łzy radości mieszają się z bólem rozpaczy. W ścieżce dźwiękowej filmu wykorzystano fragmenty utworu „Compartment 2, car 7” Pawła Szymańskiego. Film zdobył Nagrodę Główną podczas tegorocznej edycji festiwalu IDFA w Amsterdamie!
POD POWIERZCHNIĄ („Bedrock”), reż. Kinga Michalska - premiera polska
Film jest spokojną, psychologiczną podróżą przez dzisiejszą Polskę, portretującą realia życia ludzi, których domy znajdują się w miejscach Holokaustu. Zabiera widzów na wyprawę przez krajobrazy, w których ślady przemocy są misternie wplecione w tkankę codzienności. Wykorzystując serię intymnych scen obserwacyjny, film bada cienie przeszłości. Bohaterowie filmu poruszają się po złożonym terenie pamięci, odpowiedzialności i traumy. Ukazuje echa brutalnej przeszłości, które rozbrzmiewają nadal w dystopijnej teraźniejszości.
ZAUFAJ MI („Trust Me”), reż. Joanna Ratajczak - premiera polska
Alicja i Sebastian wydają się wieść idealne życie, z kochającą rodziną i dochodowym biznesem. Jednak pragnienie wolności Sebastiana rozpoczyna burzliwą podróż, która wystawia ich związek na próbę. Dla Polki mieszkającej w Berlinie, głęboko zakorzenionej w oczekiwaniach społecznych i tradycjach rodzinnych, poruszanie się po zawiłościach miłości, niezależności i norm społecznych staje się burzliwą podróżą. Zmagając się ze sztywnymi ograniczeniami swojego wychowania, musi skonfrontować się z własnymi pragnieniami i wyrwać się schematom.
POLSKIE FILMY W KONKURSIE KRÓTKOMETRAŻOWYM
CZY TY MNIE SŁYSZYSZ? („Can You Hear Me?”), reż. Anastazja Naumenko - premiera polska
Nastia, która od wielu lat mieszka za granicą, zaczyna uczyć swoją matkę, jak korzystać z usług internetowych. Różne postrzeganie technologii staje się punktem wyjścia do ujawnienia konfliktów międzypokoleniowych i dawno zapomnianych wątków rodzinnych. Skomplikowana nawigacja po mediach społecznościowych odzwierciedla nie mniej trudną drogę do komunikacji. Podczas nauki bohaterki dowiadują się dużo o sobie nawzajem, ale czy odzyskana za pomocą Zooma bliskość będzie miała decydujący wpływ na dalszą relację między dwiema dorosłymi kobietami?
LIFT LADY, reż. Marcin Modzelewski - premiera polska
Brutalistyczna architektura, płatna winda i surrealizm otoczenia to codzienność Mzii, byłej snajperki, nadzorującej jedyny taki ciąg komunikacyjny na świecie. Groteskowość osiedla i przywary mieszkańców malują tragikomiczny obraz współczesnej Gruzji.
NIEZNANE ŻYCIE KWIATÓW („The Secret Life of Flowers”), reż. Jakub Wenda - premiera światowa
Siedemnastoletnia Kamila wkrótce opuści ośrodek wychowawczy. Jako liderka grupy stanowi dla młodszych dziewczyn niemal figurę matki. Od teraz będą musiały radzić sobie same i znaleźć nadzieję w miejscu, w którym żyją.
ZA MOICH CZASÓW („In My Day”), reż. Iga Lis - premiera polska
W rozmowach telefonicznych z wnuczkami, babcie odsłaniają historie miłości, straty i złamanych serc. Słowa, które dotąd pozostawały niewypowiedziane, wreszcie znajdują ujście – czasem po raz pierwszy. Ich opowieści to nie tylko zapis osobistych przeżyć, ale także echo wspólnych doświadczeń kobiet na przestrzeni lat. Film skłania do refleksji nad tym, co naprawdę sobie przekazujemy z pokolenia na pokolenie – nie tylko ból, ale także siłę, czułość i mądrość życiową.
22. MDAG odbędzie się od 9 do 18 maja 2025 roku w kinach w Warszawie, Wrocławiu, Gdyni, Poznaniu, Katowicach, Bydgoszczy i Łodzi oraz od 20 maja do 2 czerwca online na mdag.pl! Mecenasem tytularnym wydarzenia jest Bank Millennium (https://www.bankmillennium.pl/).