Pierwszy weekend festiwalu za każdym razem wywołuje ogrom emocji i udowadnia, że wspólnota tworzona przez kino wcale nie umiera. Wręcz przeciwnie – odradza się.
Millennium Docs Against Gravity to intensywny czas, pełen seansów, rozmów i spotkań, które pokazują, że kino dokumentalne to coś więcej niż tylko otaczająca nas rzeczywistość przedstawiona na ekranie. To przestrzeń, w której rodzi się wspólnota – widzów, twórców i wszystkich tych, którzy chcą rozumieć świat głębiej. Wspólne przeżywanie filmów, dzielenie się emocjami i refleksjami po projekcjach tworzy atmosferę pełną poruszenia i zaangażowania. To właśnie ta energia sprawia, że festiwal jest nie tylko majowym wydarzeniem kulturalnym na mapie Warszawy, ale także łączącym doświadczeniem społecznym.
W salach kinowych, na schodach i ławkach przed kinami czy podczas festiwalowych dyskusji słychać pytania, które rzadko padają na co dzień – o granice odpowiedzialności, o odwagę w obliczu kryzysu, o to, co naprawdę znaczy „być razem” w świecie pełnym podziałów. MDAG zapewnia na to przestrzeń – nie narzuca odpowiedzi, ale zaprasza do myślenia i dialogu zaangażowanego.
Wspólnota tworzona przez festiwal nie kończy się wraz z ostatnim seansem dnia – tworzy się w drodze, w domu, rozchodzi się po mieście wraz z widzami, jest obecna w ich rozmowach i decyzjach. To poczucie bycia częścią czegoś większego. A to dopiero początek, bo przed nami jeszcze cały tydzień festiwalowych emocji.
Zofia Mańkowska, biuro prasowe MDAG
PONIEDZIAŁEK, 12.05
Dzień XR na MDAG!
12 maja, o godzinie 17:00 w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie zapraszamy na wernisaż wystawy XR MDAG Vision, w ramach której będzie można doświadczyć pięciu wyjątkowych prac. Doświadczyć, a nie tylko obejrzeć czy wysłuchać, bo XR to immersyjna podróż łączącą ludzką świadomość i technologię. Wykorzystanie nowoczesnych narzędzi to próba poszerzenia ludzkiej percepcji oraz eksplorowania nowych przestrzeni sztuki, które pojawiają się wraz z niezwalniającym rozwojem technologii.
Te pięć immersyjnych prac eksploruje, jak sztuczna inteligencja, wirtualna rzeczywistość i zmysłowe eksperymenty wpływają na nasze postrzeganie siebie i świata. Od konfrontacji z cyfrowym osądem w „AI & Me”, przez oniryczne randki w „ROAMance” i echolokację w „EchoVision”, po analizę myśli w „Voice in my Head” i społeczne napięcia w „The Tent” – wystawa pokazuje, jak technologia staje się narzędziem artystycznego poszukiwania i krytycznej refleksji.
„AI & Me”, reż. Daniela Nedovescu, Octavian Mot
„ROAMance”, reż. Stanisław Liguziński, Ibrahim Quraishi
„EchoVision”, reż. Jiabao Li, Amber Botao Hu, Matt McCorkle
„Voice in my Head”, reż. Kyle McDonald, Lauren Lee McCarthy
„The Tent”, reż. Rory Mitchell
Kinoteka, sala 2, 17:45, Filmy krótkometrażowych. Blok 4 + spotkanie z reżyserem (Jakub Wenda)
Czy można opowiedzieć o tożsamości, przemocy, dorastaniu i wspólnocie w mniej niż godzinę? Ten blok krótkometrażowy pokazuje, że tak – i robi to z ogromną siłą.
W „Homunculusie” poznajemy życie geja-migranta w homofobicznym i rasistowskim społeczeństwie, obserwując je z perspektywy wirtualnego świata gier. „Nieznane życie kwiatów” portretuje siedemnastoletnią Kamilę, która opuszcza ośrodek wychowawczy i zostawia za sobą rolę opiekunki dla młodszych koleżanek. W poruszającym „Dzieci Kiwu” śledzimy losy kobiet ocalałych z brutalnej przemocy w jednym z najbardziej niebezpiecznych rejonów świata. Z kolei „Instrumenty bijącego serca” zabierają nas do japońskiej szkoły, gdzie druga klasa szykuje koncert powitalny dla pierwszaków – w imię wspólnoty, dyscypliny i perfekcji. To blok pełen emocji, subtelności i odwagi.
BILETY
Kinomuzeum (MSN), 18:00, pokaz filmu dokumentalnego „Więcej niż muzeum” (More Than a Museum) reż. Morrosko Vila-San-Juan + debata
W 2008 roku Oslo ogłosiło międzynarodowy konkurs na projekt nowego Muzeum Muncha. Ku zaskoczeniu wielu, zwyciężyła niewielka hiszpańska pracownia Estudio Herreros – jako jedyna zaproponowała odważne, nietypowe rozwiązanie: muzeum w formie wieżowca. Film śledzi historię tego ryzykownego przedsięwzięcia, które przez ponad dwanaście lat wyznaczało nowe granice architektury muzealnej i odegrało kluczową rolę w przekształceniu urbanistycznym stolicy Norwegii. Opowieść staje się punktem wyjścia do szerszej refleksji – czym powinno być muzeum XXI wieku? Jakie powinny być miasta, w których naprawdę chcemy żyć?
Po seansie odbędzie się debata z Tomaszem Fudalą, Bogną Świątkowską oraz Magdaleną Wróblewską, podczas której porozmawiamy o tym, jaką rolę odgrywają dziś instytucje publiczne w przestrzeni miejskiej, czego oczekujemy od muzeów i jak architektura wpływa na społeczne znaczenie tych miejsc. Punktem odniesienia będzie także warszawska dyskusja wokół nowej siedziby Muzeum Sztuki Nowoczesnej oraz wystawa „Między placem a pałacem”. Wspólnie zastanowimy się, o co pytają nas współczesne gmachy muzealne – i co my chcemy im odpowiedzieć.
BILETY
Kinoteka, sala 1, 20:30, pokaz filmu dokumentalnego „2073” reż. Asif Kapadia + spotkanie z reżyserem
Nowy film zdobywcy Oscara® Asifa Kapadii („Amy”, „Senna”) to połączenie sci-fi i horroru. W 2073 roku w dystopijnym San Francisco śledzimy losy ludzi funkcjonujących na marginesie systemu. Miastem – i światem – rządzą libertarianie, autorytarni przywódcy oraz gigantyczne korporacje technologiczne. Film łączy materiały archiwalne z wizją przyszłości, ukazuje rzeczywistość, w której tradycyjna demokracja legła w gruzach. Choć fabuła osadzona jest w przyszłości, niepokojące echa tego świata dostrzegalne są już dzisiaj.
BILETY
Kinomuzeum (MSN), 20:30, pokaz filmu dokumentalnego „Riefenstahl” reż. Andres Veiel
Leni Riefenstahl – kontrowersyjna artystka, która na zawsze zapisała się w historii kina jako twórczyni nazistowskiej propagandy – do dziś budzi pytania o relację między talentem a ideologią. Film przedstawia psychologiczny portret reżyserki „Triumfu woli” i „Olimpiady”, analizując siłę oddziaływania jej obrazów oraz mechanizmy manipulacji, które – jak pokazuje reżyser – nie zniknęły, lecz powracają we współczesnym świecie. To opowieść o uwodzącej sile faszyzmu i roli sztuki w jego triumfie. Biografia Riefenstahl jest kluczem do zrozumienia siły obrazu i mechanizmów manipulacji, które znów wracają w przestrzeni publicznej.
Andres Veiel to także reżyser „Beuys. Sztuka to rewolucja” prezentowanego w ramach The Best of MDAG, a 17 maja w kinie Atlantic odbędzie się seans, a po nim spotkanie i kolejna okazja na spotkanie z twórcą.
BILETY
Luna, sala B, 20:45, pokaz filmu dokumentalnego „Drapieżnicy” (Predators) reż. David Osit + spotkanie z reżyserem
To opowieść o błyskawicznym wzroście popularności pewnego programu telewizyjnego oraz jego spektakularnym upadku. Stawia trudne pytania dotyczące społecznego postrzegania zbrodni i kary. Odsłania kulisy powstania show i przedstawia historie osób, które niemal dwie dekady temu stały się jego „przynętą”. Twórca programu dzieli się refleksjami na temat jego dziedzictwa i osobistej drogi do sławy. Jaka jest nasza współodpowiedzialność jako odbiorców: czy konsumując tego typu rozrywkę, przyczyniamy się do normalizacji upokorzenia i bólu? Skąd bierze się nasza fascynacja tego rodzaju programami?
BILETY
WTOREK, 13.05
Kinoteka, sala 2., 18:00, pokaz filmu dokumentalnego „Neapol. Miasto Syren.” (City of Mermaids) reż. Andrea Fortis + spotkanie z reżyserem
Film ukazuje świat femminielli – niebinarnej tożsamości płciowej, głęboko zakorzenionej w neapolitańskiej tradycji. Wielbione i marginalizowane jednocześnie, femminielli łączą sacrum z profanum, będąc duchowym punktem odniesienia dla lokalnej społeczności. FIlm – balansując między oniryzmem a realizmem – uchwyca Neapol w całej jego barwnej złożoności.
ANDREA FORTIS – pracuje jako reżyser filmów reklamowych, dzieląc swoje życie zawodowe między Rzym i Mediolan. Jego ostatni film „Neapol. Miast syren” zdobył w 2024 roku nagrody Rai Cinema i MYmovies na festiwalu „Visioni dal Mondo”.
BILETY
Kinoteka, sala 4., 18:00, pokaz filmu dokumentalnego „Grabież” (The Grab) reż. Gabriela Cowperthwaite + dyskusja „Jaka jest rola dziennikarzy w erze dezinformacji?”, prowadzący: Roman Pawłowski, goście: Anna Mierzyńska i Szymon Opryszek
W „Grabieży” podążamy za dziennikarzem Nathana Halversona, który przez siedem lat tropił kulisy skrytej rywalizacji o najcenniejsze zasoby świata – ziemię uprawną i wodę. W dobie zmian klimatycznych i wyczerpujących się surowców to one stają się przedmiotem bezwzględnej walki największych mocarstw. Od wykupu ziemi po polityczne intrygi i działania najemników – film ujawnia kulisy globalnej intrygi, której tajemnice nie tak łatwo odkryć.
Po filmie zapraszamy na dyskusję „Jaka jest rola dziennikarzy w erze dezinformacji?”, którą poprowadzi Roman Pawłowski. Jako goście pojawią się Anna Mierzyńska i Szymon Opryszek.
GABRIELA COWPERTHWAITE – reżyserka filmu „Grabież”. Zajmuje się produkcją, montażem, pisaniem scenariuszy i reżyserią projektów telewizyjnych oraz dokumentalnych. Jej filmy często poruszają kwestie społeczne, kulturowe i środowiskowe, związane z prawdziwymi wydarzeniami. Jej film „Blackfish” (2013) otrzymał nominację do nagrody BAFTA w kategorii Najlepszy Film Dokumentalny.
BILETY
Kino Atlantic, sala A, 18:00, pokaz filmu dokumentalnego „Pod wiatr” (Tack) reż. Vania Turner + spotkanie z reżyserką
„Pod wiatr” przez dwa lata podąża za losami dwóch żeglarek, Sofii i Amalii, które zostały wykorzystane seksualnie przez mężczyzn wysoko postawionych w środowisku żeglarskim. W obydwu przypadkach fakt ten nie ujrzał światła dziennego, do czasu kiedy Sofia postanowiła ujawnić prawdę, co wywołało grecki ruch #MeToo, uczyniło z niej narodowy symbol osób dotkniętych nadużyciami i zainspirowało Amalię do dochodzenia sprawiedliwości. Animacje obecne w filmie ożywiają dramaty, które towarzyszą ofiarom na drodze dociekania prawdy i żądania sprawiedliwości. Po filmie odbędzie się spotkanie z reżyserką, Vanią Turner.
VANIA TURNER – wielokrotnie nagradzana grecko-brytyjska dokumentalistka, autorką zdjęć i montażystką. Jej pełnometrażowy debiut, „Pod wiatr”, miał swoją premierę na IDFF 2024 w Salonikach i kontynuuje swoją podróż po festiwalach, zdobywając do tej pory już 13 nagród filmowych. Turner jest stypendystką Akademii IDFA 2024 i absolwentką studiów w dziedzinie literatury angielskiej i teorii politycznej.
BILETY
Kinoteka, sala 1., 18:30, pokaz filmu dokumentalnego „Czy maszyny śnią o śmierci?” (About a Hero) reż. Piotr Winiewicz + spotkanie z reżyserem
Próbując odpowiedzieć na słowa „Nawet za 4500 lat sztuczna inteligencja nie zrobi lepszego filmu ode mnie”, wypowiedziane przez Herzoga, Piotr Winiewicz zlecił napisanie scenariusza do filmu Kasparowi, czyli modelowi AI. Sztuczna inteligencja stworzyła na podstawie filmów Herzoga hybrydowy film, będący fabularną narracją niepozbawioną autorefleksji. Po filmie zapraszamy na spotkanie z reżyserką.
Film jest prezentowany w ramach projektu Kino jako laboratorium V współfinansowanego przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej.
PIOTR WINIEWICZ – artysta i filmowiec, absolwent Wiedeńskiej Akademii Sztuk Pięknych. W swojej twórczości skupia się na badaniu roli człowieka w kosmosie.
BILETY
Kino Muranów, sala Gerard, 20:30, pokaz filmu dokumentalnego „Baby Doe” (Baby Doe) reż. Jessica Earnshaw + spotkanie z reżyserką
Życie Gail Ritchey, matki trójki dzieci, żyjącej spokojnie na przedmieściach wywraca się do góry nogami gdy na jaw wychodzi, że dowody DNA łączą ją z „Dzieckiem Geauga”, noworodkiem zamordowanym 30 lat temu. Film wznosi się ponad poziom chwytliwych nagłówków amerykańskich gazet i bada konsekwencje, jakie pojawiają się, gdy młode kobiety nie potrafią zaakceptować rzeczywistości związanej z nieplanowaną ciążą. Po filmie zapraszamy na spotkanie z reżyserką.
JESSICA EARNSHAW– wielokrotnie nagradzana dokumentalistka i fotoreporterka. Jej twórczość koncentruje się na tematach związanych z wymiarem sprawiedliwości, relacjami rodzinnymi i kobietami. Film Baby Doe miał premierę w konkursie na festiwalu filmowym SXSW w 2025 roku. Jessica mieszka na Brooklynie w Nowym Jorku.
BILETY
22. MDAG odbywa się od 9 do 18 maja 2025 roku w kinach w Warszawie, Wrocławiu, Gdyni, Poznaniu, Katowicach, Bydgoszczy i Łodzi oraz od 20 maja do 2 czerwca online na mdag.pl! Mecenasem tytularnym wydarzenia jest Bank Millennium (https://www.bankmillennium.pl/).
