Rozpoczął się festiwal Sundance, największe święto kina niezależnego. W jego programie znalazło się wiele filmów dokumentalnych, które będą miał swoje polskie premiery w czasie 22. MDAG. To opowieści o polityce, poszukiwaniu samego siebie, trosce o przyszłość i dążeniu do sprawiedliwości. Polska publiczność zobaczy je od 9 do 18 maja w kinach w siedmiu miastach a następnie online od 20 maja do 2 czerwca na mdag.pl.
PAN NIKT KONTRA PUTIN (Mr. Nobody Against Putin), reż. David Borenstein
Pełen życia nauczyciel Pasha pracuje jako nauczyciel w tej samej szkole podstawowej, do której uczęszczał jako dziecko w rodzinnym mieście w górach Uralu. Jednak inwazja Rosji na Ukrainę w 2022 roku zmieniła wszystko. Nagle szkoła i społeczność, które tak kochał, przekształciły się z miejsca nauki i swobodnej ekspresji w przestrzeń militaryzacji i ideologii państwowej. Wkrótce jego uczniowie i członkowie ich rodzin zostają zwerbowani do walki, a Pasha musi zadać sobie pytanie, co jedna osoba może w takiej sytuacji zrobić. Nauczyciel decyduje się na działalność pod przykrywką, aby sfilmować, co naprawdę dzieje się w jego własnej szkole. Tworzony w tajemnicy przez dwa lata film jest niezapomnianym portretem życia w dzisiejszej Rosji i trudnych wyborów, przed którymi stają obywatele, gdy kraj, który kochają, znajduje się w rękach władcy absolutnego.
LIFE AFTER, reż. Reid Davenport
W 1983 roku niepełnosprawna Kalifornijka Elizabeth Bouvia wystąpiła o „prawo do śmierci”, wywołując ogólnokrajową debatę na temat autonomii, godności i wartości życia osób z niepełnosprawnościami. Po latach procesów sądowych Bouvia zniknęła z życia publicznego. Reżyser Reid Davenport, który żyje z niepełnosprawnością, prowadzi narrację śledczej opowieści, badając, co stało się z Bouvia. Charakterystyczne dla reżysera podejście partycypacyjne sprawia, że ta historia jest zarówno wciągająca, jak i osobista. Wnikliwa perspektywa Davenporta oraz jego wyraźna pasja zmieniają opowieść o jednej złożonej sprawie w szeroką i egzystencjalną eksplorację teoretycznej świętości życia i surowych praktycznych realiów życia osób z niepełnosprawnościami w społeczeństwie pełnym uprzedzeń.
SPEAK., reż. Jennifer Tiexiera, Guy Mossman
Pięcioro najlepszych mówców ze szkół średnich spędza rok, doskonaląc hipnotyzujące wystąpienia i marząc o zwycięstwie w jednym z największych oraz najbardziej wymagających konkursów oratorskich na świecie. Reżyserski duet Jennifer Tiexiera i Guy Mossman zabiera nas za kulisy prestiżowego konkursu, w którym brali udział m.in. Oprah, sędzia Ketanji Brown Jackson, Josh Gad i Brad Pitt. Film oferuje pełne emocji spojrzenie na życie pięciu uczestników w obliczu ogromnej presji związanej z dążeniem do tytułu mistrzowskiego. Twórcy zręcznie łączą chwile młodzieńczej lekkości z ciężarem palących problemów społecznych poruszanych w ich przemówieniach, takich jak ustawy anty-LGBTQ+ czy epidemia strzelanin w szkołach. Kolejne pokolenie liderów dojrzewa do tego, żeby sprostać wyzwaniom coraz bardziej skomplikowanego świata.
FREE LEONARD PELTIER, reż. Jesse Short Bull, David France
Leonard Peltier, jeden z żyjących liderów American Indian Movement, przebywa w więzieniu od 50 lat po kontrowersyjnym wyroku skazującym. Nowe pokolenie rdzennych aktywistów zobowiązało się walczyć o jego wolność, zanim odejdzie. Leonard Peltier dla wielu ludzi jest symbolem oporu wobec ucisku. W tym wnikliwym, bogatym w materiały archiwalne filmie, Jesse Short Bull i David France analizują uwięzienie Peltiera, działania FBI prowadzące do jego skazania oraz trwające wysiłki na rzecz jego uwolnienia. Umiejscowienie walki Peltiera w 500-letniej historii oporu ukazuje ją jako część szerszego kontekstu historycznych i współczesnych nadużyć rządu USA wobec rdzennych społeczności. Próba uwolnienia Peltiera jest integralnym elementem trwającej walki o sprawiedliwość, która toczy się od dawna.
GEN_, reż. Gianluca Matarrese
W mediolańskim publicznym szpitalu Niguarda doktor Bini prowadzi odważną misję, nadzorując przyszłych rodziców poddających się procedurom zapłodnienia in vitro. Wspiera także osoby, które odnajdują zgodę ze swoim ciałem w procesie uzgadniania tożsamości płciowej. Doktor Bini działa w ramach ograniczeń narzuconych przez konserwatywny rząd i zmaga się z agresywnym rynkiem, który dąży do uprzedmiotowienia ludzkich ciał. W politycznie napiętym środowisku, gdzie prawa reprodukcyjne i ekspresja płciowa jednostek są często omawiane w abstrakcyjnych kategoriach, łatwo zapomnieć, że zapłodnienie in vitro oraz uzgodnienie płci to procedury medyczne, realizowane przez specjalistów o głębokiej wiedzy naukowej. Dzięki rzadkiemu dostępowi i intymnemu stylowi filmowemu możemy zobaczyć głęboką emocjonalną i fizyczną troskę, jaką doktor Bini i jego współpracownicy wkładają w swoją pracę, pomagając ludziom spełnić marzenia o posiadaniu dzieci lub przejściu do swojej prawdziwej tożsamości.
SALLY, reż. Cristina Costantini
Sally Ride została pierwszą Amerykanką, która poleciała w kosmos, ale skrywała pewien sekret. Życiowa partnerka Sally, Tam O’Shaughnessy, ujawnia ich skrywaną przed światem miłość i poświęcenia, które towarzyszyły ich 27-letniemu wspólnemu życiu. Bogaty portret astronautki autorstwa Cristiny Costantini nadaje pełnię jej życiu, wykraczającą poza nagłówki o przełomowym locie poza ziemską atmosferę. Splatają się tu dwa wątki: życie, które dzieliła z partnerką, oraz zawodowa ścieżka w programie kosmicznym, pełna jawnego seksizmu i homofobii, co zmusiło ją do życia w ukryciu. Rzadkie materiały archiwalne przenoszą widzów za kulisy szkoleń NASA i misji kosmicznych, podczas gdy wystąpienia prasowe odzwierciedlają medialne szaleństwo, które towarzyszyło Ride przed i po jej historycznym pierwszym locie.
Wszystkie filmy polska publiczność będzie miała okazję zobaczyć po raz pierwszy w trakcie 22. Millennium Docs Against Gravity. Festiwal odbędzie się od 9 do 18 maja 2025 roku w kinach w siedmiu miastach (Warszawa, Wrocław, Gdynia, Poznań, Katowice, Łódź i Bydgoszcz) oraz od 20 maja do 2 czerwca online na mdag.pl! Mecenasem festiwalu jest Bank Millennium (https://www.bankmillennium.pl/).
