Pisanie wstępu w pierwsze dni festiwalu zawsze stanowi wyzwanie. Przecież nie widziałam jeszcze wszystkich filmów, nie poinformuję, kto zwyciężył, a festiwalowe emocje nadal się rozkręcają. Zastanawiam się więc, czy napisać o filmach, które możecie zobaczyć dzisiaj i jutro. Szef biura prasowego podpowiada, żebym tylko nie zapomniała, żeby wspomnieć o Anty-Masterclassie Marka Cousinsa (dzisiaj, 16.00, Państwowe Muzeum Etnograficzne!), bo to jedyne w swoim rodzaju wydarzenie, co niniejszym czynię, i dodała coś od siebie. Odpowiem więc na pytanie, które zadaję sobie co roku podczas pierwszego seansu festiwalowego: czym jest dla mnie film dokumentalny?
W końcu człowiek stale się uczy i dojrzewa. Trudno o to, żebym postrzegała ten sam film czy kategorię filmów tak samo, jak postrzegałam je na początku mojej przygody z kinem. Dawno temu myślałam, że filmy dokumentalne ograniczają się do programów edukacyjnych puszczanych w telewizji, że są źródłem faktoidów.
Moje postrzeganie zmieniło się, gdy poznałam krótki metraż. Jednym z pierwszych dokumentalnych krótkich metraży, na który się natknęłam, były „Gadające głowy” Krzysztofa Kieślowskiego. Forma krótsza wydawała mi się czysta w formie, bo też nieokraszona wielomilionowym budżetem. Była czymś naturalnym, surowym. Przedstawiającym świat w sposób ludzki. Mogła zostać stworzona przez każdego dla każdego. Oczywiście krótkie formy dokumentalne są różne, jedne przesycone formą i wyróżniające się artyzmem, inne proste, być może nakręcone kamerą z ręki, a kolejne stanowią etiudę nakręconą w ramach szkoły filmowej przez młodych ludzi, którzy chcą przekazać, jak to jest doświadczać po raz pierwszy.
Także ja zdaję się doświadczać kina dokumentalnego po raz pierwszy z każdą kolejną edycją MDAG. Wczoraj, oglądając 1. blok filmów krótkometrażowych, złożony z „Byliśmy scenografią”, „Przytul mnie mocno”, „67 milisekund”, „Czy jestem najchudszą osobą, jaką widzieliście?” oraz „Lift Lady”, ponownie odpowiadałam sobie na pytanie: czym jest dla mnie takie kino? Sposobem na odkrycie nowych perspektyw, możliwością poznania tego, co odległe, zniesieniem barier, furtką do innego świata, pomostem łączącym odległości na miarę całego świata. Bo między nami cały świat, odkryjmy go razem na 22. edycji Millenium Docs Against Gravity!
Zofia Mańkowska, biuro prasowe MDAG
SOBOTA, 10.05
WYDARZENIE SPECJALNE: Państwowe Muzeum Etnograficzne, 16:00, Anty-Masterclass Marka Cousinsa
Zapraszamy na spotkanie z Markiem Cousinsem, który, wywracając do góry nogami tradycyjne pojęcie masterclass, omówi kluczowe zagadnienia często obecne w jego twórczości. Analizując obrazy pokażemy, jak wielopłaszczyznowość kadrów wpływa na różny i indywidualny odbiór filmu. Czy sposób, w jaki budujemy fikcyjne historie, może nam pomóc w tworzeniu dokumentalnych opowieści?
Prowadzenie: Karol Piekarczyk - dyrektor artystyczny MDAG
Z kolei w niedzielę, 11 maja o 15:00, zapraszamy na spotkanie z reżyserem Markiem Cousinsem, które odbędzie się po projekcji filmu „Nagłe przebłyski głębi istnienia” (A Sudden Glimpse To Deeper Things), który znalazł się w tegorocznym Konkursie Głównym.
Kinoteka, sala 4, 14:00, pokaz filmu dokumentalnego „Słowo daję” (Speak) reż. Jennifer Tiexiera, Guy Mossman + spotkanie z MŁODYMI GŁOWAMI
Niezwykle zdeterminowani, uzdolnieni, młodzi przedstawiciele nowego pokolenia podchodzą do największego wyzwania w ich życiu. Biorą udział w największym konkursie wystąpień publicznych na świecie, mówiąc o najbardziej palących problemach współczesności. To właśnie oni są szansą, żeby w przyszłości zmienić świat na lepsze.
Po projekcji odbędzie się debata, podczas której porozmawiamy o problemach młodego pokolenia we współczesnym świecie, jak możemy pomóc mu się rozwijać i odkrywać coraz większy potencjał. Naszymi gośćmi, z którymi będziemy mieli przyjemność rozmawiać, będą: Julia Kamińska - Ambasadorka dzieci i młodzieży podczas konferencji “MówMY” w Senacie, Łukasz Bogusławski – ambasador projektu MŁODE GŁOWY, Konrad Ciesiołkiewicz – członek Państwowej Komisji ds. przeciwdziałaniu wykorzystywaniu seksualnemu dzieci do lat 15. Specjalną gościną spotkania będzie Martyna Wojciechowska. Natomiast prowadzącą tej debaty będzie Joanna Szulc – ekspertka programu MŁODE GŁOWY.
BILETY
Kinoteka, sala 7, 16:00, pokaz filmu dokumentalnego „Pan nikt kontra Putin” (Mr. Nobody against Putin) reż. David Borenstein, Pasha Talankin + spotkanie z reżyserem
Akcja dzieje się w małym miasteczku na Uralu. Pasha, nauczyciel w tamtejszej szkole i jej kronikarz, uwielbia filmować uczniów, a jego gabinet jest dla nich ostoją bezpieczeństwa. Niestety następuje diametralna zmiana polityki po inwazji Rosji na Ukrainę. Szkoły zostają zmilitaryzowane, lecz Pasha kontynuuję swoją kronikę i widzimy w niej, jak u uczniów chęć do poznawania świata oraz ciekawość zamieniają się w strach i niepewność. Po pokazie odbędzie się spotkanie z reżyserem Davidem Borenstein.
BILETY
Kinoteka, sala 4, 17:00, pokaz filmu dokumentalnego „Charlie Chaplin: Duch włóczęgi” (Charlie Chaplin: The Spirit of the Tramp) reż. Carmen Chaplin + spotkanie z reżyserką i producentem
Dokumentalny debiut Carmen Chaplin (wnuczki Charliego Chaplina), który przywołuje dawne dzieła wybitnego przedstawiciela kina niemego oraz nieznane do tej pory materiały. W filmie zobaczymy wywiady z członkami rodziny Chaplina oraz znanymi personami ze świata filmowego. Film ma na celu zobrazowanie drzewa genealogicznego legendarnego twórcy i przedstawienie jego romskiego dziedzictwa.
BILETY
Kinoteka, sala 2, 18:15, pokaz filmu dokumentalnego „Pieśni płonącej ziemi” (Songs of Slow Burning Earth) reż. Olha Zhurba + spotkanie z reżyserką i producentką
Audiowizualny dziennik autorki, która przedstawia sytuację w różnych odległościach od frontu w Ukrainie: miejsca i społeczności pochłonięte przez wojnę. Jak z czasem zmienia się perspektywa mieszkańców w trakcie wojny? Jak przerażenie i panika zmieniają się w pozbawioną nadziei akceptację zniszczenia i śmierci? Po projekcji odbędzie się Q&A, w której udział weźmie reżyserka – Olha Zhurba i producentka – Darya Bassel.
Zapraszamy również na kolejne spotkanie z reżyserką i producentką, które odbędzie się w niedzielę, 11 maja, po projekcji filmu „Pieśni płonącej ziemi” o godzinie 15:30 w Kinie Atlantic w sali A.
BILETY
Kino Muranów, sala Gerard, 20:30, pokaz filmu „Viktor” Olivier Sarbil (pokaz dostępny)
Film dokumentalny, który przedstawia intymny portret osoby niesłyszącej w obliczu inwazji Rosji na Ukrainę. Viktor, czyli tytułowy bohater, stracił słuch w wieku pięciu lat. Od zawsze chciał zostać żołnierzem, wychował się na filmach o samurajach, ale przez swoją niepełnosprawność nigdy nie udało mu się spełnić tego marzenia. Zgłosił się na front w roli fotografa-ochotnika i wyruszył dokumentować to, co dzieje się w szeregach ukraińskiej armii oraz los ukraińskiego społeczeństwa.
Po pokazie odbędzie się spotkanie z reżyserem Olivierem Sarbilem oraz dźwiękowcami – Peterem Albrechtsenem i Nicolasem Beckerem.
Podczas seansu zapewniamy odbiorniki do audiodeskrypcji i słuchawki oraz napisy dla osób niesłyszących i niedosłyszących (SDH) i pętle indukcyjne.
BILETY
THE BEST OD MDAG: Atlantic, sala B, 20:30, „Ważniejsza od królów” Lauren Greenfield + spotkanie z reżyserką
Film dokumentalny o Imeldzie Marcos, byłej Pierwszej Damie Filipin, która mimo upływu lat, nie porzuciła ambicji przywrócenia swojej rodzinie władzy. Przeplatając archiwalia z teraźniejszością, ukazuje jej rolę w reżimie pełnym korupcji i przemocy oraz próby rehabilitacji wizerunku poprzez polityczne ambicje syna. To opowieść o wpływie jednostki na losy kraju i mrocznej spuściźnie dynastii Marcosów.
BILETY
SCENA MUZYCZNA MDAG: Kulturalna, 23:00, koncert Stefana Wesołowskiego
Podczas tegorocznej edycji festiwalu Stefan Wesołowski zaprezentuje wyjątkowy akustyczny koncert, który będzie przekrojem jego twórczości filmowej i solowej. Wraz z nim na scenie wystąpią Anna Pasić (harfa) oraz Oliwier Andruszczenko (basklarnet). Program obejmie m.in. tematy z albumu „Komplety”, który stanowił inspirację do filmu „Kompleta” Tomasza Śliwińskiego i Magdy Hueckel, prezentowanego premierowo na tegorocznym festiwalu.
Wstęp wolny.
NIEDZIELA, 11.05
Kinoteka, sala 3, 14:00, pokaz filmu dokumentalnego „Mój drogi Théo” (My Dear Théo) reż. Alisa Kovalenko + spotkanie z reżyserką i bohaterem
Intymne pamiętniki Alisy Kovalenko - reżyserki, które została żołnierką - wysyłane z frontu do pięcioletniego syna Théo, pokazują niszczycielską rzeczywistość wojny, konfrontując ją z codziennością ludzkich zmagań, przyjaźni i tęsknot. Film, będący zarówno świadectwem miłości, jak i dokumentem wojennym, łączy osobistą historię Kovalenko z szerszą narracją tych, którzy walczą o to, aby przyszłe pokolenia w Ukrainie mogły żyć w pokoju.
Alisa Kovalenko - wielokrotnie nagradzana ukraińska reżyserka mieszkająca w Kijowie. Jej filmy były prezentowane na ponad 100 festiwalach filmowych (m. In. IDFA, CPH:DOX). Była twarzą plakatu 20. edycji Millenium Docs Against Gravity w 2023 roku.
BILETY
Kinoteka, sala 4, 16:00, pokaz filmu dokumentalnego „Portret zdezorientowanego ojca” (Portrait of a Confused Father) reż. Gunnar Hall Jensen + spotkanie
Film ukazujący losy Gunnara Halla Jensena - świeżo rozwiedzionego pięćdziesięciolatka, który próbuje odnowić kontakt ze swoim jedynym synem – Jonathanem. Kręcony przez ponad 20 lat pokazuje nietypową historię ojca i syna, która, wraz z upływem czasu i dorastaniem Jonathana, przybiera nieoczekiwany i tragiczny obrót, jednocześnie ukazując (auto)portret norweskiego filmowca w największym kryzysie jego życia.
Gunnar Hall Jensen - norweski reżyser filmowy i telewizyjny. Znany ze swoich głęboko osobistych opowieści, zyskał uznanie dzięki niezwykle intymnemu filmowi „Gunnar Goes Comfortable” (2003). Swoją introspektywną podróż kontynuował filmem „Gunnar szuka Boga” (2010), dokumentującym jego wizytę w najstarszym klasztorze na świecie.
BILETY
Kinoteka, sala 3, 18:30, pokaz filmu dokumentalnego „Znaleźć winnego” (Blame) reż. Christian Frei + spotkanie z reżyserem
Trójka naukowców, po latach badań nietoperzy w odległych od osad ludzkich jaskiniach, mierzy się z zarzutami, jakie są im stawiane ze strony polityków i światowych liderów. Piękny wizualnie film o roli nauki w coraz mroczniejszych czasach, w których rozum przegrywa z propagandą i celami politycznymi, prowadzając nasz świat na krawędź przepaści.
Christian Frei - jeden z najbardziej znanych i cenionych na całym świecie szwajcarskich reżyserów. Jego film „Fotograf wojny” (2001) był nominowany do Oscara w kategorii Najlepszy Film Dokumentalny.
BILETY
Kino Luna, sala 18:30, pokaz filmu dokumentalnego „Enigma” (Enigma) reż. Zackary Drucker + spotkanie z reżyserką
Opowieść o losach April Ashey i Amandy Lear, które w latach 50. XX wieku rzekomo przeszły tranzycję w tym samym czasie. Amanda znalazła szczęście wśród dyskotekowych fleszy, natomiast April stanęła twarzą w twarz z fleszami transfobicznej prasy. Film ukazuje ich rozbieżne drogi, jednocześnie ujawniając dziedzictwo wzajemnego, transpłciowego siostrzeństwa.
Zackary Drucker - nominowana do nagrody Emmy i uhonorowana nagrodą Peabody reżyserka filmu dokumentalnego „Przechadzka” (2023). Wyprodukowała nagrodzony Złotym Globem i nagrodą Emmy serial „Transrodzic” (2014-2019) i film „Biosphere” (2022).
BILETY
Kino Muranów, sala 19:00, pokaz filmu dokumentalnego „Sudan. Pamiętajcie o nas” (Sudan, Remember Us) reż. Hind Meddeb + spotkanie z ekspertem
Film Hind Meddeb opowiada o jednym z najbardziej dramatycznych momentów we współczesnej historii Sudanu – próbie obalenia trwającej 30 lat dyktatury Omara Al-Bashira. Kamera podąża za młodymi, odważnymi aktywistami, którzy z nadzieją i determinacją wychodzą na ulice, domagając się wolności. Ich marzenia zderzają się z brutalną rzeczywistością – przemocą i represjami ze strony reżimu. To poruszający portret odwagi, solidarności i walki o lepszą przyszłość.
BILETY
Kinoteka, sala 20:45, pokaz filmu dokumentalnego „Tylko na Ziemi” (Only on Earth) reż. Robin Petré + spotkanie z reżyserką i producentką
Film jest piękną wizualnie podróżą do Galicji w trakcie najgorętszego lata, gdy trudne do ugaszenia pożary trawią ten rejon przez wiele dni. Ukazuje wpływ zmniejszającej się populacji dzikich koni, które od lat zamieszkiwały tamte tereny, na naturę i codzienne życie głównych bohaterów. Obserwujemy załamanie się delikatnej równowagi naturalnego środowiska oraz relacji pomiędzy naszym gatunkiem i innymi istotami.
Robin Petré - reżyserka, absolwentka Doc Nomads MA i Berlinale Talents. Jej film „Tylko na Ziemi” miał premierę na Berlinale po otrzymaniu nagrody Cannes Marché du Film Docs-in-Progress Award.
BILETY
22. MDAG odbywa się od 9 do 18 maja 2025 roku w kinach w Warszawie, Wrocławiu, Gdyni, Poznaniu, Katowicach, Bydgoszczy i Łodzi oraz od 20 maja do 2 czerwca online na mdag.pl! Mecenasem tytularnym wydarzenia jest Bank Millennium (https://www.bankmillennium.pl/).
