Na horyzoncie morze jest błękitne

Reżyser filmu („Dotyk grzechu”, „Nawet góry przeminą”) w 2019 roku założył festiwal literacki w swoim rodzinnym mieście Pingyao. Chciał przyjrzeć się największym przemianom w Chinach z perspektywy trzech generacji pisarzy: Jia Pingwa, Yu Hua i pisarki Liang Hong. Niezwykłe historie rodzinne, które poznajemy w filmie, nie mają w sobie nic kontrowersyjnego i wydają się zupełnie apolityczne. Odnosimy wrażenie braku jakiegokolwiek dystansu między pisarzami a zwykłymi obywatelami. Dramaty i tragedie całego społeczeństwa: rewolucji kulturalnej czy nagłych zmian gospodarczych okresu Denga Xiaopinga lat 80-tych XX wieku wydają się należeć do odległej przeszłości. Jednak wymiar polityczny tych opowieści można odczytać między wierszami. Pisarze nie opowiadają o zawiłościach literackich, ale o tym, jak zostali literatami, jak wyglądało ich życie i losy ich najbliższych.

Tytuł filmu jest fragmentem wypowiedzi Yu Hua, pisarza epoki lat 80. XX wieku. Opowiada o wspólnym pływaniu z kolegami w zakazanym miejscu w porcie i ryzykownym odpływaniu daleko od brzegu – tam, gdzie żółte, zanieczyszczone morze stawało się błękitne. Odkrywamy, jak oferował swoje opowiadania wszystkim możliwym redakcjom w Pekinie i Szanghaju, pracując na co dzień jako dentysta. Pisarka Liang Hong nie może ukryć emocji, gdy opowiada o swojej przedwcześnie zmarłej matce i starszej siostrze, która stała się głową rodziny, oraz o permanentnej biedzie, w jakiej żyli.  Scena otwierająca film przedstawia granitowy pomnik robotników, wyłaniających się z surowego kamienia, podobnie jak sylwetki niewolników Michała Anioła. Cały film utrzymany jest w tonie szacunku dla tych, którzy poświęcili swoje życie dla kraju i najbliższych, nie zważając na politykę i terror. Film zbliża nas do zwykłych-niezwykłych Chińczyków i historii ich kraju w sposób bezpośredni, bez sensacji i pośredników medialnych.