W czasie 22. Millennium Docs Against Gravity zostanie przyznana nagroda specjalna wieloletniego partnera festiwalu, WWF Polska, z okazji 25-lecia organizacji w Polsce. Trafi do rdzennych mieszkańców i mieszkanek Narodu Wet’suwet’en, których heroiczna obrona swojego terytorium przed wtargnieciem koncernów paliwowych i kanadyjskim rządem została uwieczniona w filmie „Yintah”.
Film weźmie także udział w konkursie o Green Warsaw Award dla najlepszego filmu o tematyce ekologicznej, która jest sponsorowana przez m.st. Warszawa.
Oficjalna gala wręczenia nagrody na ręce wodza Woos odbędzie się już pierwszego dnia festiwalu, w piątek 9 maja o 20:30 w Kinotece, po polskiej premierze filmu „Yintah”. Bilety na to wydarzenie będą w sprzedaży od 24 kwietnia na mdag.pl oraz na stronie i w kasach Kinoteki.
„Yintah” (reż. Jennifer Wickham, Michell, Brenda, Toledano Michael) porusza niezwykle ważne kwestie dotyczące praw ludności rdzennej oraz ich walki o zachowanie swoich ziem w nienaruszonym stanie. To poruszająca opowieść o determinacji, tożsamości i głębokiej więzi z przyrodą.
Po premierze filmu serdecznie zapraszamy na dyskusję, podczas której wspólnie zastanowimy się nad kluczowymi zagadnieniami przedstawionymi w filmie. Jak rdzenne społeczności wpływają na ochronę środowiska? Jak możemy ich wspierać w ich wysiłkach na rzecz suwerenności? Czy współczesne systemy prawne i polityczne dostatecznie uwzględniają ich wkład? O tym porozmawiają ekspertka ds. działań zagranicznych w Fundacji WWF Polska Anna Sosnowska oraz gość specjalny festiwalu - wódz Woos, pochodzący z domu Grizzly (C'asyikh), jednego z trzech „domów” klanu Gidumt'en w Narodzie Wet’suwet’en. Spotkanie poprowadzi Agnieszka Lichnerowicz (TOK FM).
Od tysięcy lat rdzenne społeczności są strażnikami przyrody, broniącymi ziemi, na której żyją. Ich terytoria bywają nazywane „świątyniami dzikiej przyrody”. Szacuje się, że obszary, na których żyją te społeczności, stanowią około 22% powierzchni naszej planety, a jednocześnie znajdują się na nich aż 80% globalnej bioróżnorodności. Tradycyjna wiedza, obejmująca m.in. techniki rolnicze, metody łowieckie oraz praktyki zarządzania wodami, wspiera utrzymanie ekologicznej równowagi na tych terenach. Dostęp do ziemi, ekosystemów i czystego środowiska w poszanowaniu tradycji i wartości to fundamentalne prawo człowieka. Dzisiaj to prawo, ziemie i tradycje są zagrożone. Jakie konsekwencje niesie to dla nas wszystkich?
„Prawa ludności rdzennej to kluczowy element skutecznej ochrony przyrody. Społeczności rdzenne są jednymi z najważniejszych strażników zasobów naturalnych, a ich wiedza ekologiczna i tradycyjne praktyki mają fundamentalne znaczenie dla zrównoważonego zarządzania kluczowymi ekosystemami. Fundacja WWF w skali globalnej angażuje się w działania na rzecz uznania praw ludności rdzennej do samostanowienia, ziemi oraz zasobów naturalnych oraz wspiera ich udział w decyzjach dotyczących ochrony środowiska” - mówi Jakub Milczarek, Dyrektor Ochrony Przyrody w Fundacji WWF Polska.
Filmy rywalizujące o Green Warsaw Award
Kadr z filmu „Yintah”
Ekologia to od początku istnienia festiwalu Millennium Docs Against Gravity jeden z najważniejszych i szeroko dyskutowanych tematów. Twórcy i twórczynie filmowi z całego świata opowiadają historie o zagrożeniach, ale też rozwiązaniach, jakie pojawiają się w związku ze zmianami klimatu. Wraz z m.st. Warszawą corocznie organizowany jest Konkurs o Green Warsaw Award, która trafia do najlepszego filmu o tematyce ekologicznej. Konkursowi towarzyszy sekcja filmowa Klimat na zmiany.
Podczas 22. edycji MDAG o nagrodę powalczy 12 tytułów z całego świata, opowiadających o bioróżnorodności, zmianach klimatu, naszej relacji ze zwierzętami oraz zmaganiach człowieka z konsekwencjami spowodowanego przez siebie niszczenia planety. Jednym z filmów w konkursie jest „Yintah”. O czym opowiadają pozostałe?
Kadr z filmu „Projektując marzenia”
Zmiany klimatyczne stanowią jeden z najważniejszych problemów współczesnego świata. Dlatego tak istotni są charyzmatyczni bohaterowie i bohaterki, poszukujący metod ratowania naszej planety. Jednym z nich jest Yuima Nakazato - japoński projektant, który stał się kluczową postacią ruchu etycznej produkcji ubrań. Przyszłością mody są ludzie tacy, jak on. W filmie „Projektując marzenia” (Dust To Dust), reż. Kosai Sekine, Nakazato łączy swoje wyjątkowe wizje artystyczne ze zrównoważoną pod względem ekologicznym technologią, nie wierząc w kłamstwa green washingu.
Z zupełnie innej strony o naszą przyszłość walczy dziennikarz śledczy Nathana Halversona, który wraz ze swoim zespołem przez siedem lat tropił kulisy skrytej rywalizacji o panowanie nad najważniejszymi zasobami naszej planety: ziemią uprawną i wodą. Zmiany klimatyczne odwracają układ sił, dlatego światowe potęgi, jak Chiny, USA czy Rosja już dziś chcą zabezpieczyć swoją pozycję kosztem innych społeczeństw. Film „Grabież” (The Grab), reż. Gabriela Cowperthwaite ujawnia złowieszczy wymiar i konsekwencje tych konfliktów.
Kadr z filmu „Efekt Coriolisa”
W konkursie znajdą się również filmy przedstawiające destrukcyjną siłę natury, która w wyniku zmian klimatycznych wstrząsa życiem coraz większej liczby ludzi.
Obserwujemy to między innymi w południowej Galicji w Hiszpanii, która jest niezwykle narażona na pożary. Dzikie konie, które zamieszkiwały te tereny od wieków, ograniczały wzrost podatnych na pożary krzewów. Dzikich koni zaczyna jednak brakować. Film „Tylko na Ziemi” (Only On Earth), reż. Robin Petré jest piękną wizualnie podróżą do Galicji w trakcie najgorętszego lata, gdy trudne do ugaszenia pożary trawią ten rejon przez wiele dni. Obserwujemy załamanie się delikatnej równowagi naturalnego środowiska oraz relacji pomiędzy naszym gatunkiem i innymi istotami.
Niezwykłą siłę żywiołów przedstawia również w filmie „Efekt Coriolisa” (Coriolis Effect), reż. Petr Lom,Corinne van Egeraat. Wyspy Zielonego Przylądka to dosłownie i metaforycznie epicentrum Ziemi. To tutaj powstają największe huragany, które przemieszczają się na północ za sprawą Efektu Coriolisa. Na targanych wiatrem wyspach mieszkają ludzie i zwierzęta, których łączy silna wola życia.
O Green Warsaw Award powalczy także nowy film zdobywcy Oscara® Asifa Kapadii („Amy”, „Senna”). „2073” łączy w sobie elementy sci-fi i horroru, a jego miejsce akcji umiejscowione jest w tytułowym 2073 roku. Ukazuje największe wyzwania, przed którymi stoi dziś ludzkość. To przestroga przed kierunkiem, w jakim zmierzamy. Wizja świata, w którym znana nam demokracja upadła. Neo-faszyzm stał się powszechną ideologią, zmiany klimatyczne doprowadziły do katastrofy ekologicznej, a rządzący kontrolują wszystkich. Początki tej rzeczywistości dostrzegamy już dziś.
Kadr z filmu „Kwiat ośmiu gór”
Mimo że zmiany klimatyczne potęgują niszczycielską siłę natury, nie sposób zapomnieć o jej niesamowitej ochronnej mocy i życiodajnej energii.
W filmie „Kwiat ośmiu gór” (A Flower of Mine) wszystko zaczęło się od suszy, która nawiedziła miejscowość Estoul położoną na wysokości 1 700 m n.p.m. To nie jest film o tym, jak ocalić góry, ale o tym, jak góry mogą ocalić nas. Debiut filmowy Paulo Cognettiego, który po sukcesie ekranizacji swojej książki „Osiem gór”, dokumentuje ludzi, którzy żyją z dala od zgiełku dolin, dookoła rozległej góry Monte Rosa.
Kolejnym portretem natury obrazującym jej spektakularną obfitości jest film „Ellis Park”, reż. Justine Kurzel.Warren Ellis – znany australijski skrzypek i multiinstrumentalista związany z Nickiem Cavem i the Bad Seeds oraz Grinderman – od ponad trzech dekad robi błyskotliwą karierę muzyczną. Pozostaje jedną z największych żyjących australijskich gwiazd, ale z dala od biznesu muzycznego i międzynarodowych sal koncertowych kryje się jego inna pasja. To położony w lasach Sumatry rezerwat dzikiej przyrody zwany Ellis Park.
W filmie „Życie i inne problemy” (Life and Other Problems), reż. Max Kestner zobaczymy rozważania nad sensem życia i śmierci. Reżyser zabiera nas w podróż, która zaczyna się od eutanazji żyrafy Marius w ogrodzie zoologicznym w Kopenhadze. Wydarzenie było szeroko komentowane w sieci na całym świecie. Czy istnieje świadomość? Skąd bierze się miłość? Reżyser stawia wiele kontrowersyjnych, filozoficznych pytań i próbuje znaleźć na nie odpowiedź w szerokim kontekście.
Kadr z filmu „Blame”
W konkursie nie zabraknie także polityki ekologicznej oraz walki z systemowymi mechanizmami przemocy wobec środowiska. Oprócz „Yintah” w tej kategorii znalazły się także trzy inne wspaniałe filmy - „Zieloni to nowi czerwoni”, „Uprawiając rewolucję” oraz „Znaleźć winnego”.
Pierwszy z nich zadaje pytanie: dlaczego korporacje oraz właściciele wielkich latyfundiów, bezkarnie zabijają aktywistów broniących rolników w Ameryce Południowej? Film „Zieloni to nowi czerwoni” (Green Is The New Red), reż. Anne Ricalde Miranda przedstawia represje w Ameryce Południowej przeciw aktywistom, które przypominają akcje inspirowane przez CIA i przeprowadzane przez prawicowe rządy Chile, Paragwaju i Argentyny w latach 70-tych ubiegłego wieku.
„Uprawiając rewolucję” (Farming the Revolution), reż. Nishtha Jain to historia młodego rolnika z Pendżabu, który wraz z pół milionem Hindusów wystąpił w proteście przeciwko nowo uchwalonym ustawom rolniczym. Idea solidarności zakończyła się sukcesem i wycofaniem się rządu z uchwał.
Na koniec przedstawiamy piękny wizualnie film o roli nauki w coraz mroczniejszych czasach, w których rozum przegrywa z propagandą i celami politycznymi. Po latach badań nietoperzy w odległych od osad ludzkich jaskiniach, trójka naukowców znalazła się w centrum światowej polityki z bardzo poważnymi zarzutami. Ci, którzy ostrzegali przed możliwą światową pandemią i byli ignorowani, muszą teraz się bronić. Film „Znaleźć winnego” (Blame), reż. Christian Frei pokazuje lęki i mity pozbawione faktów, które działają jako paliwo polityczne i doprowadzają nasz świat na krawędź przepaści.
22. MDAG odbędzie się od 9 do 18 maja 2025 roku w kinach w Warszawie, Wrocławiu, Gdyni, Poznaniu, Katowicach, Bydgoszczy i Łodzi oraz od 20 maja do 2 czerwca online na mdag.pl! Mecenasem tytularnym wydarzenia jest Bank Millennium (https://www.bankmillennium.pl/).
